Primjetiti krv u mokraći može biti zastrašujuće i neophodno je da ljekar utvrdi razlog. Ipak, krv u urinu uglavnom nije simptom neke po život opasne bolesti.
Ako primjetite svijetlo crvenu krv u mokraći, ili ako urin postane smeđe ili crvene boje zato što ima krvi u njemu, obavezno se obratite ljekaru.
Ponekada, krv u mokraći se nalazi u malim količinama koje nisu vidljive golim okom, te se jedino uoči tokomanalize koja se radi iz nekog drugog razloga. To se svejedno mora istražiti, jer krv u urinu se ne smije nalaziti ni u najmanjim količinama.
Medicinski naziv za krv u mokraći je hematurija. Ako je krv u urinu vidljiva golim okom, naziva se „makroskopska“ ili „vidljiva hematurija“, a ako nije vidljiva, naziva se „mikroskopska“ ili „nevidljiva hematurija“.
Krv u mokraći dolazi iz nekog dijela urinarnog trakta – bubrega, bešike ili mokraćnih kanala. Jedan od najčešćih uzroka je infekcija urinarnog trakta (UTI), poput cistitisa.
U ovom tekstu navodimo najčešće uzroke za krv u urinu, kako bi vam dali predstavu koji su mogući uzroci problema. Međutim, ovo se ne smije koristi kako bi sami uspostavili dijagnozu, te je neophodno da se obratite ljekaru.
Da li je to što primjetimo definitvno krv u mokraći?
Prije nego što nastavite dalje sa ovim tekstom, važno je da razmislite da li ste u skorije vrijeme jeli cveklu, jer ona može obojiti urin u ružičastu boju, te izazvati nepotrebnu paniku. Takođe, neki ljekovi kao što su antibiotici, nitrofurantoin i rifampicin, mogu obojiti urin u crvenu ili smeđu boju.
Uvjerite se da krv sigurno dolazi iz urina, a ne iz vagine (ako ste žena) ili čmara.
Krv u mokraći – uobičajeni uzroci
Ovo uključuje:
- Infekcija mokraćne bešike (kao što je cistitis) – koja obično uzrokuje goruću bol i peckanje tokom uriniranja
- Infekcija bubrega – koja takođe može uzrokovati visoku temperaturu i bol u jednoj strani stomaka
- Kamen u bubregu – može biti bezbolan, ali ponekad može blokirati jednu od cjevčica koja dolazi iz bubrega, te uzrokovati tešku bol u stomaku
- Uretritis – zapaljenje cjevčice koja nosi urin iz tijela (uretra); često je uzrokovana seksualno prenosivom infekcijom poput klamidije
- Uvećana prostata – često stanje kod starijih muškaraca i nema veze sa rakom prostate; uvećana prostata će pritisnuti bešiku i može izazvati probleme kao što su teškoće pri mokrenju i učestalo mokrenje
- Rak mokraćne bešike – obično utiče na odrasle osobe starije 50 godina i može uzrokovati češće i hitnije mokrenje, kao i bol pri mokrenju
- Karcinom bubrega – takođe obično pogađa odrasle osobe iznad 50 godina i može uzrokovati upornu bol ispod rebara i kvržicu u stomaku
- Karcinom prostate – obično se javlja samo kod muškaraca starijih od 50 godina i razvija se veoma sporo; Drugi simptomi mogu uključivati čestu i hitnu potrebu za uriniranjem, te poteškoće pri pražnjenju bešike
Krv u mokraći – dijagnoza ljekara
Vaš ljekar će vas pitati o vašim simptomima, te izvršiti fizički pregled kako bi utvrdio šta uzrokuje pojavu krvi u urinu. Kod muškaraca to može značiti da će se raditi rektalni pregled, a kod žena vaginalni.
Takođe, uradiće se nalazi krvi i urina, kako bi se pronašli znakovi neke infekcije. Ako ljekar smatra da se radi o infekciji, prepisaće vam da uzimate antibiotike prije rezultata analize, te ako se utvrdi da je prva dijagnoza tačna, uputiće vas kod specijaliste.
U nekim slučajevima, ljekar može savjetovati da pratite simptome, ne bi li se oni samostalno poboljšali kroz neko vrijeme.
Krv u mokraći – uputa specijalisti
Ljekar će vas hitno uputiti specijalisti ako je krv u mokraći praćena sljedećim simptomima:
- Imate vidljivu krv u mokraći koja nije praćena sa bolom, te testovi pokazuju da nema nikakve infekcije
- Imate iznad 40 godina i infekcija urinarnog trakta praćena sa krvi u urinu se konstantno vraća
- Stariji ste od 50 godina i analiza mokraće pokazuje nevidljivu krv u urinu koju nije moguće objasniti
- Imate kvržicu u stomaku (mogući tumor) koja je otkrivena tokom fizičkog pregleda ili skeniranja
- Ako je nevidljiva hematurija otkrivena tokom pregleda, a posebno ako ima proteina u urinu
Specijalista će vas uputiti na odjel za urologiju ili nefrologiju ili specijalističku hematurijsku kliniku na dalje testiranje kako biste utvrdili uzrok simptoma.
Ovi testovi mogu uključivati nekoliko analiza krvi i urina, ultrazvučnog skeniranja, rendgenskog pregleda i cistoskopije. To je postupak koji se koristi za ispitivanje unutrašnjosti bešike, koristeći instrument koji se naziva cistoskop.